Reparatie: Teac MD-H500i 

Een Minidisc speler is meestal uit losse modules opgebouwd, zo ook de Teac MD-H500i.
Hoewel ze weinig onderhoud nodig hebben kan er wel eens wat kapot gaan. In dit geval is het gewoonweg ouderdom, de lens kan de discs niet meer lezen en spuugt ze na een kleine minuut weer uit. Geen foutmelding op het display en niks geks te horen. Tijd om hem eens van binnen te bekijken.

21 juli 2019 

Een Mini Disc of Mini Disk (in het Nederlands) is voor mij een heel ander verhaal. Het is digitaal en lijkt veel op de CD. Het heeft ook een tijdje geduurd voordat ik me er echt in begon te verdiepen, terwijl ik dit schrijf, is mijn ervaring met Minidiscs bijna nul ...

Maar, hier staat hij. De TEAC MD-H500i minidisc-recorder in volle glorie,
althans bijna dan.

Op de foto lijkt het alsof hij normaal speelt, maar hij 'skipt' eigenlijk vrijwel continu.
Er is iets mis mee, ik heb geen idee wat. De persoon van wie ik het heb gekocht kon me vertellen dat hij werkte voor verzending. Laten we kijken wat er mee is gebeurd.

Wacht even! Voordat ik dit ding naakt aan jullie toon moet ik jullie er op wijzen dat de inhoud elektrisch getinte beelden bevat. Het is raadzaam mijn advies op te volgen alleen als je over voldoende kennis beschikt en veilig te werk gaat. Hierbij ben ik ook niet aansprakelijk voor eventuele foutjes die je maakt als je mijn stappen opvolgt.

Goed, het wordt een heel verhaal dus ga er goed voor zitten.

Vereiste gereedschappen:

  • Schroevendraaiers kruiskop PH0(0) PH1 & PH2
  • Griptang (of chirurgentang)
  • Pincet
  • Wattenstaafje of pluisloos doekje
  • Bakje voor schroeven
    (liefst meerdere)
  • vergrootglas bij slechtziend
  • een hele nieuwe lens...

Een groot deel van de recorder is leeg, opgebouwd uit een paar losse modules. Het is immers een 'modern' apparaat. Tevens heb ik er al eens eentje gerepareerd met een ander probleem dus had al een idee van de binnenkant.

Het probleem doet zich in deze speler voor bij het lezen en afspelen van de Minidiscs, ik vermoed daarom al dat het zit in de lezer van de CD.

Het apparaat dat de cd's leest kan ik makkelijk losmaken van het geheel Dit maakt het werk wel makkelijker, maar de hoeveelheid printplaat die ik aantref maakt de klus niet leuker.
De 'flat cables' kun je makkelijk losmaken, geen schroeven of klemmen.

Ik moet toegeven, ik heb er al eerder aan zitten knutselen, maar heb het alleen maar erger gemaakt, Een Minidisc zit nu vast binnenin en het tandwielwerk is van tijd
(tandenwielen staan niet meer in de juiste positie).

Hiervoor nog had ik hem bij een HiFi zaak ter reparatie aangeboden. Zonder succes en ik was €25 lichter. Ze konden ook niet vertellen wat ermee op deed, ze wilden de hierboven getoonde unit vervangen maar deze was niet meer leverbaar.

Een week of twee ging voorbij en ik wilde hem nu toch graag aan de praat krijgen.
Ik ben op het internet gaan zoeken naar alle informatie die ik kon vinden over deze machine.

Geen succes, althans de eerste dagen dan.

Ik las in een artikel iets over een typisch kwaaltje bij Minidisc-spelers. Hoewel ik dacht dat het niet zou werken gaf ik het toch eens een poging:

Zonder enig probleem, speelt de recorder de Minidisc af. Geen 'skips' of het niet kunnen lezen van de CD. Dit had ik niet zien aankomen.

Wat blijkt nu, de meeste Minidisc-spelers en recorders hebben componenten van bijvoorbeeld Nylon, na een goed aantal jaren verzwakken die onderdelen en gaat de zwaartekracht er op in spelen, als je hem dan op z'n zij zet heeft zwaartekracht er geen vat op en speelt hij zonder problemen.

Ik heb me toen rot gezocht naar dit zogenaamde nylon veertje, maar heb er geen kunnen vinden, toch heeft mijn recorder een oplossing voor wat lijkt hetzelfde probleem, ik heb uiteindelijk besloten te zoeken naar een nieuwe lens...

Maar nu eerst verder met waar we gebleven waren.

De houder van de Minidisc bevat veel onderdelen. Deze kunnen vaak maar op één manier los. Ik heb ze voor het gemak een (bij)naam gegeven die past.

We beginnen met het los schroeven van de bovenplaat, deze zit vast met 5 schroeven daaronder zien we de Beugel en de Onderplaat.

We gaan eerst de Beugel losmaken.

Je ziet goed dat er iets door de Beugel heen steekt. Dit is als ik me niet vergis de opnamekop. Deze zit boven(op) de laser-arm gemonteerd.


Allereerst maken we de veer los die vastzit aan de Beugel, ik gebruik hiervoor mijn griptang.


Als we de metalen beugel willen verwijderen,
kunnen we kiezen om deze er tussenuit te wurmen (wat ik gedaan heb).
Of je kunt de opnamekop alvast los schroeven. Houd er dan wel rekening mee dat hij nog aan twee draadjes vastzit, deze kun je aan het andere uiteinde voorzichtig losmaken.




Er van tussen wurmen kan, mits je met een pincet de opnamekop wat omhoog tilt, hij is gebouwd voor flexibiliteit, maar let op dat de kop zelf goed op zijn plek blijft (raak deze niet aan). Hij kan namelijk los schieten je ziet hem dan ook naar beneden hangen.






Je kunt hem ook van te voren los schroeven, Ik heb dit zoals je ziet pas veel later gedaan. Hij moet er zo wie zo af als je de laser gaat vervangen. Leg hem wel netjes weg.

Aan de linkerzijde van het apparaat (als je met de opening naar je toe gericht kijkt). Zit de Geleider. Deze manoeuvreert de elementen als je er een Minidisc in doet of uit haalt.

Haal wederom het veertje los dat hier links zit, deze kun je aan de Geleider vast laten zitten.

Je schroeft hem makkelijk los met een scherpe kruiskop (PH1)


De Onderplaat komt er nu makkelijk af, geen schroeven die los moeten, alleen voorzichtig eraf halen. Links springt het witte armpje een stukje naar buiten als je hem optilt, dat is niet erg.


Gezien dit mijn tweede poging is, heb ik er natuurlijk nog een Minidisc in zitten. deze komt vrij nadat ik de metalen plaat heb opgetild, 25 Oktober 1999. Dat is nu bijna 20 jaar geleden!

Ik vraag me nu af of de hele beschrijving hierboven nodig was, nu ik me realiseer dat ik voornamelijk vanuit de onderkant de laser heb vervangen.

De Minidisc zat in dit geval wel vast dus ik moest wel, maar misschien hoef jij bovenstaande stappen hiervoor niet eens op te volgen. Oeps... Sorry!


Rechts van ons zie je de onderzijde, er zitten nog wat kabels aan vast, 3 om precies te zijn maar eentje zit onderop. Schroef voor nu de 3 schroeven los met een scherpe kruiskop. Pas op dat je de printplaat niet beschadigd. 

Met de schroeven eruit kun je de onderzijde bekijken, hier zie je deze doorzichtige 'flat cable'.
Maak alleen eerst de andere twee kabels los, de witte gaat makkelijk maar de rood/zwarte van de opnamekop moet je met een tang of je nagels lospeuteren.

De schroeven leg ik trouwens apart, er liggen teveel soortgenoten in hetzelfde bakje, ik wil niet dat die verward worden.

De doorzichtige kabel zit vastgeklikt, de randjes van de koppeling op de printplaat kun je uitschuiven. Doe dit wederom voorzichtig want je trekt hem zo kapot. Pas hierna kun je de kabel losmaken en de printplaat wegleggen, voorzichtig uiteraard.



De kleurrijke streepjes die je hier ziet hebben uiteraard een betekenis, het apparaatje dat ik hier uit elkaar haal is maar liefst door 4 keuringen gegaan!

Dit betekent dat het apparaat vast geen goedkope moet zijn geweest. Meestal moet je het doen met een sticker waar soms de datum op staat vermeld.

We zitten ondertussen in de tweede laag, de tweede ronde.
Hier zie je 4 markante schroeven, met een kruiskop kun je ze losdraaien.

Zie hier de hele collectie. Ondanks dat het veel werk is en er veel onderdelen te demonteren zijn is het nog niet zo heel moeilijk. Je moet alleen door een aantal lagen heen.

Ik heb trouwens ook nog gezocht naar (digitale) handleidingen, maar deze heb ik niet kunnen vinden. het is dus spelenderwijs leren hier.

Laat het toeval nu zijn dat ik een doosje heb met maar liefst twee gloednieuwe lenzen!

Ik heb het typenummer van de lens-arm door bekende verkoopwebsites gegooid en had een hit. Ze kosten bovendien niet gek veel. 

Ik heb een label rood omcirkeld "ISO 9001". Dit is een norm, bekend in de bedrijvenwereld. Vertaald is het 'zeg wat je doet' 'doe wat je zegt' en 'bewijs het'. Althans de over versimpelde versie dan. Ik houd niet van die uitspraak, maar zie hem vaak terug. Het andere label ken ik niet.

Als we de lens-armen naast elkaar leggen, zien we de gelijkenis. Als je de linkerfoto aanklikt kun je een serienummer uitlezen. KMS 260B. Dit is het typenummer.

Ze zijn modulair gebouwd, je kunt er dus externe onderdelen aan toevoegen. De oude lens heeft een paar extra onderdelen. Tevens moet de opnamekop straks weer op de nieuwe lens-arm geplaatst worden.

Uiteraard moest ik de lens er eerst uit halen, de foto's kun je aanklikken. Links zie je de schroefjes waar de uiteinden van de assen onder rusten. Ze hebben hier twee verschillende schroeven voor gebruikt. De ene kleiner dan de ander.

Als het je lukt deze los te krijgen, kun je de lens-arm bevrijden. Doe dit voorzichtig, je wilt niks beschadigen.

De oude heeft bovenop een metalen plaatje zitten (twee zelfs). deze zitten met een heel klein schroefje vast. Met een kruiskop PH00 kon ik die los krijgen. Dit is een van de onderdelen die overgezet moet worden, het is een belangrijk component, hierdoor kan de lens heen en weer bewegen.

Op de nieuwe lens zit er ook eentje maar die is heel anders van vorm. Hij zit ook vast met een plastic dopje in plaats van een schroef. De kabel is op dezelfde manier vast geklikt als de uiteinde die we al los hebben gehaald. schuif die dus ook voorzichtig open.

We plaatsen de nieuwe lens op de plek van de oude en controleren of deze goed contact maakt met de derde as, deze heeft schroefdraad waarmee hij bij draaien de lens verplaatst. Je ziet hem hier rechts.

Het metalen stripje dat ik heb overgezet moet hier op rusten. De lens schuif ik over de twee andere assen en de schroeven draai ik er terug in.

Als de lens goed bevestigd zit kan de opnamekop er terug op, je kunt hier ook mee wachten tot de andere componenten erop zitten, wat misschien handiger was geweest.

Ik bouw het apparaat weer op zoals ik hem had afgebroken. de metalen steun gaat er terug op, gevolgd door de andere printplaat, sluit wel eerst alle kabels aan, de doorzichtige aan de onderkant, de witte aan de bovenkant, die schuif je er trouwens zonder veel moeite terug in.

Indien je de opnamekop ook al terug geplaatst hebt, kun je die ook weer vastklikken, ik doe dit met een pincet. Het draadje kun je netjes wegstoppen in een gleuf van de metalen steun.

Als je de printplaat met zijn 3 schroeven vast heb gezet, kan de metalen Onderplaat er terug op. duw het plastic armpje naar beneden en terug naar binnen.


Het terugplaatsen van de Geleider is niet zo makkelijk.
Ik krijg hem moeilijk op zijn plek, ik denk dat, dat komt omdat bij mij de tandwielen van tijd zijn. Als deze weer vast zit moet je het veertje niet vergeten terug vast te zetten.

Plaats de beugel er terug op, en pas op voor de opnamekop als die er al op zit, plaats die er anders daarna op.

Vergeet het veertje achterop de beugel niet!

Nu ziet het apparaat er weer uit als op een eerder getoonde foto, dat is dit namelijk ook.

Ik monteer hem terug in de machine en probeer een CD, geen succes...
De motor die de Minidisc op toeren brengt wilt nu niet meer draaien! De lens hoor ik wel bewegen. Zou dit door de nieuwe lens komen of heb ik een kabel niet goed aangesloten?

Ik plaats te oude lens terug, en ja hoor, de Minidisc motor doet het weer....
Tijd om contact op te nemen met de leverancier van de nieuwe lens.

We kijken hier door twee vergrootglazen en ingezoomde cameralens, de ruitjes op de achtergrond zijn een vierkante centimeter. De verkoper vertelt mij dat er op de print een soldeerpuntje is aangebracht om te voorkomen dat de lens beschadigd raakt door statische elektriciteit.

Het soldeerpuntje waar ik naar wijs met het potlood zou ik dus moeten doorbreken met mijn soldeerbout! De printplaat ziet er ook anders uit zie ik nu, maar het elektrisch circuit is haast hetzelfde.

We zijn nu weer een paar dagen verder, het de-solderen heeft niet geholpen, er zit een kleine potmeter op zowel de oude als nieuwe lens, nadat ik die bij de nieuwe lens een klein stukje tegen de klok in heb gedraaid schijnt de CD-motor het weer te doen! Helaas blijft het probleem zelf bestaan, de speler werkt nog steeds alleen als deze op zijn zij staat.

Het component dat de CD leest haal ik eruit en houd deze op zijn zij, nu werkt hij weer wel. Hetzelfde gebeurt onder elke hoek behalve als ik hem weer plat leg. Het probleem zit hem dus nog steeds in het lees/speel gedeelte, maar de lens durf ik voorzichtig uit te sluiten als oorzaak. Ik begin nu te denken dat het transport de CD niet goed op zijn plek houd, dit vanwege dat ik trillingen voel als hij plat ligt, deze trillingen verdwijnen als ik hem op zijn zij houd. Dit kan een hint zijn naar de oorzaak maar voor mij is het nu even genoeg geweest.

Nu na bijna drie weken sleutelen heb ik besloten het hier bij te laten, ik heb nog genoeg andere projecten liggen waar ik mee verder kan en die nu alleen maar in de weg liggen i.v.m. mijn kleine kamer. Tijd om de Minidisc recorder, terug in elkaar te zetten en op te bergen tot ik er weer zin en tijd voor krijg.

Ik heb een hoop geleerd over de werking van de Minidisc, maar dat dit een typisch geval waarbij het wellicht beter is afscheid te nemen dan er meer tijd en geld in te steken.

Voor nu ga ik kijken naar een ander exemplaar, eentje die wel werkt zodat ik in ieder geval verder kan met de Minidisc zelf.

08 augustus 2019 

Toevoeging, uiteindelijk heb ik gekozen om een andere Minidisc recorder aan te schaffen. Ik had meerdere exemplaren op het oog maar de keuze is gevallen op een Yamaha MDX-9:

De TEAC heb ik voor nu op de plank gelegd, wie weet kijk ik er binnenkort nog eens naar.

13 februari 2020

Een kleine toevoeging, ik heb enkele maanden terug een reactie gehad van een bezoeker.

Hij kon mij vermelden dat het verwisselen van de laser het makkelijkst is van de hele reparatie. Het typenummer op de nieuwe laser moet allereerst exact hetzelfde zijn.

https://www.minidisc.org/manuals/sony/service/info/sony002081.pdf
(verwijzing naar een andere website).

Allereerst heb je een zogenoemde 'power meter' nodig om (waarschijnlijk) de lasersterkte te meten (hier zal ik me nog in moeten gaan verdiepen).

Ik twijfel al langere tijd over de aanschaf van (esd) handschoenen, ook deze worden genoemd naast een anti-statisch polsbandje. De laser is immers zeer gevoelig voor statische ontladingen.

Om de kers dan nog op de taart te zetten moet de laser vanuit het deck gekalibreerd worden vanuit een verborgen menu...

De informatie die me toegestuurd is komt heel goed van pas bij deze al ingewikkelde reparatie. Ik bedankt de inzender ook graag hiervoor!

Voorlopig bewaar ik dit even in mijn achterhoofd,
tot ik weer moed vind om met de MD-H500i verder te gaan.


Gerelateerde pagina's: