Reparatie - Sony WM-24

De WM-22 en WM-24 zijn de eerste walkmans van Sony die zowel kwalitatief goed als goedkoop waren. Alle overbodige onderdelen zijn weg gelaten, alleen wat de geluidskwaliteit ten goede kwam bleef zitten.

Ze waren mede door de lage prijs zeer populair en werden in grote aantallen verkocht.

Ook ik hoefde er niet veel voor te betalen want vond hem in een kringloopwinkel voor bijna niks, hij was defect bij aanschaf maar heb hem deels aan de praat gekregen. Bij de eerste test begon hij de bandjes op te eten waarna ik hem op de plank heb gelegd.

Nu heeft ook mijn laatste walkman het opgegeven en daarbovenop heeft ook mijn cassettedeck nu problemen waardoor ik geen bandjes meer kan afspelen.

17 mei 2020

Daar staat hij dan. De originele sticker zit er zelfs nog op. Hij heeft wat gebruikssporen maar ziet er verder nog vrij goed uit. We kijken eens naar de details voor we beginnen.

Op de zijkant zitten de afspeelfuncties, vooruit, achteruit en play. De stopknop is tevens de uitwerp knop als je deze nogmaals indrukt. Er zit een klein batterijlampje ingebouwd die oplicht als de batterij nog goed is.

Er zou ook een tuigje bij gezeten moeten hebben want er zitten oogjes op de boven en onderkant, die zat er bij dit exemplaar helaas niet meer bij.

De knopjes zijn van kunststof, evenals de hele behuizing, dit om de prijs te drukken.

Op de bovenkant zitten nog wat extra opties, keuze uit het type bandje (Ferro, Chroom en Metal). Een schakelaar voor Dolby B ruisonderdrukking, aansluiting voor een koptelefoon en de volumeregeling, welke bijzonder gevoelig is!

De achterzijde is niet heel bijzonder, het batterijklepje zit los en valt eruit als ik hem niet tegenhoud met plankband, toch sluit hij nog wel netjes.

Een klein detail is het grijze dopje dat net boven het middelste schroefje zit, hieronder zit de snelheidsregeling van de motor, met een klein kruiskop schroevendraaier kun je deze afstellen.

Omdat ik er al eerder aan gewerkt heb zie je hier een mooi lintje om de batterijen er makkelijk uit te kunnen halen. Ik heb hiervoor een reepje van een brillendoek afgeknipt en deze met lijm aan de binnenkant vastgeplakt. Er gaan twee AAA-batterijen in.

Helaas toch een klein beetje schade aan de behuizing, gelukkig heb ik het onderdeel nog.

Toen ik hem kocht hing deze al los, ik heb hem toen gelijmd maar omdat sommige batterijen net iets groter zijn dan de andere is hij weer gebroken toen ik deze er te ruw uit haalde...

De binnenkant is compact, er past net een cassette in waarmee alle ruimte dan ook gevuld is.

Je laad een cassette overigens direct in het afspeelmechanisme, in plaats van in het deurtje, zoals anders vaak het geval is. Dit kan even wennen zijn als je niet weet hoe dit moet.

De Walkman speelt, maar zeer onstabiel. De rechter as hapert flink en stopt er soms mee, ook zit er veel verstoring in het geluid dat eruit komt. Kortom hij moet nog eens goed worden nagekeken. Hoog tijd om de gereedschapslijst dan maar tevoorschijn te halen.

Het openmaken van de walkman is geen moeilijke klus, we beginnen met de onderzijde, hier zitten vier schroefjes in. Let erop, twee schroefjes zijn wat langer dan de andere, onthoud goed waar welke moet!

Met de eerste vier schroeven eruit, draaien we de walkman weer om en openen het deurtje. Hier zitten in de hoeken twee schroeven die de behuizing bijeen houden. Ook deze gaan eruit.

Als de schroef eruit is blijft er een metalen naaf over, deze kun je er het beste uithalen met een pincet via het gat waar ook de schroef uit komt. Je kunt de walkman voor gemakzucht ook even op zijn kop houden en voorzichtig schudden tot ze eruit vallen.

Als je de zes schroeven eruit hebt gehaald, kun je de deksel aan de achterzijde eraf halen. Doe dit voorzichtig hij kan nog een beetje vastzitten.

Opvallend is het donkergele laagje dat op de binnenzijde van het deksel zit. Hier zit een metalen folie achter verstopt die eventuele stoorsignalen van buitenaf opvangt zodat de printplaat hier niet door beïnvloed wordt, dit komt ten goede van het geluid. Walkmans vangen namelijk snel signalen van buitenaf op (mobiele toestellen, zendmasten en andere bronnen. Dit kun je terug horen bij het afspelen als vervelende soms oorverdovende piepjes en ruis. De laag folie zorgt voor een kooi van Faraday en voorkomt dit probleem.

We kijken nog even in detail naar de riem van de hoofdmotor, ik heb deze de vorige keer al vervangen dus is dat nu niet meer nodig. Het vervangen van de riem is niet lastig, het is wel belangrijk dat hij op juiste manier komt te liggen. Het is een vierkante riem, er mag dus geen slag in zitten anders heeft dit effect op het afspelen.

Voor nu kun je de riem eraf halen, het grote messing vliegwiel moet er straks namelijk af.

Als we kijken naar de printplaat, met name het deel waar de stop/ejectknop zit zien we twee verschillende schroefjes. Als je beter bij het loopwerk wilt kunnen komen moet ook deze eruit. Let erop welke waar hoort!

Er zit een groot verschil in de schroefjes, bovendien zijn ze vrij klein. Raak ze dus niet kwijt en doe ze in een bakje.

De printplaat kan nu afgenomen worden, maar zit nog vast met draadjes, kantel de print voorzichtig om, de draadjes zitten vast gesoldeerd, houd er rekening mee dat deze dus los kunnen komen als je er te ruw mee omgaat.

Het grijze draadje dat van de printplaat af komt kan knellen tegen het messing vliegwiel, houd hier rekening mee gezien deze het afspelen van een bandje dan sterk kan verstoren.

Het is altijd verstandig even te kijken naar de staat van de tandwielen, zoals hier te zien is, heeft de leeftijd al een slachtoffer gemaakt. Een breuk in een tandwiel kan ervoor zorgen dat je continu een 'klik' hoort tijdens het afspelen, ik heb hier geluk. De breuk is niet ernstig genoeg en ik weet dat ik deze voorheen als eens heb hersteld met een druppel secondelijm.
Knijp de breuk dicht als je deze gaat lijmen, gebruik hiervoor een kleine griptang.

Lijmen kan ook gevaarlijk zijn, teveel secondelijm en je tandwiel komt vast te zitten met de ondergrond of de tandjes komen vol lijm te zitten. Dit is funest voor de werking van het geheel! Het beste zou zijn om te kijken naar een vervanger, maar makkelijk is dit niet.

We kijken even in het loopwerk om te zien wat er mis kan zijn, het probleem is makkelijk gevonden. Ik zie hier nog een riem die niet helemaal op zijn plek zit. Het probleem alleen is dat er een aantal onderdelen uit moeten om deze te bereiken...

Om te beginnen haal ik deze springveer met plastic naaf van het grijze tandwiel. Dit kan nog met de hand en raad ik je ook aan. Til hem er wel voorzichtig af want er zit een kleine C-ring onder die je niet wilt kwijtraken!|

Er blijkt overigens ook een breuk in de witte naaf te zitten, de springveer houd de breuk gelukkig dicht dus zal het weinig effect hebben op de werking.

Het C-ringetje is erg klein, je krijgt deze er ook niet zomaar af. Met de priemen weet ik deze los te krijgen. de ring is een heel aparte want hij overlapt zichzelf en is een slag gedraaid. (getordeerd).

Je wilt hem dus niet kwijt raken want een vervanger is niet makkelijk voorhanden.
(Hier kom ik nog op terug).

Het grijze tandwiel kan er nog niet af omdat het vliegwiel er nog boven zit, om deze los te maken moeten we aan de andere kant zijn.

Voor je hieraan begint is het verstandig de printplaat weer even vast te zetten met een schroefje, zo voorkom je schade.

Aan de binnenzijde van het deksel zit nog een C-clip op de capstan van het vliegwiel vast. Deze kun je ook los krijgen met de eerder genoemde priemen, pas op dat deze niet weg schiet!

Leg de C-ring ook veilig weg, draai de walkman weer om en haal voorzichtig het vliegwiel eraf. In mijn geval haal ik ook nu pas de hoofdriem los.

Mijn werkwijze is niet de beste, het vliegwiel had er makkelijk als eerste uit gekund, nog voor je aan de printplaat en het grijze tandwiel zou gaan beginnen.

De printplaat kan nu weer los en hoeft pas weer vast als we hem terug in elkaar gaan zetten.

Nu kunnen we het loopwerk gaan ontleden.

Het grijze tandwiel haal ik eraf met een pincet, het is hier niet meer verstandig met blote handen te werk te gaan.

Tussen de grijze en zwarte tandwielen zit een siliconen ring, deze ligt er los op en kan er ook af.

Deze ring drukt het grijze wiel tegen het zwarte, de functie van de wielen is het spoelen van de cassette, niet noodzakelijk voor het afspelen maar wel heel handig als je een bandje vooruit of achteruit wilt kunnen spoelen.

De springveer die we eerder van het grijze wiel hebben afgehaald drukt deze tegen de zwarte door middel van druk. Het is belangrijk dat er slip zit tussen de twee wielen, hier zorgt de siliconen ring voor. De walkman trekt anders te hard aan de tape en kan deze dan beschadigen. Ingewikkeld spul om te beschrijven moet ik toegeven...

Ik haal er even de handleiding bij, de siliconen ring wordt hier vreemd genoeg niet aangegeven terwijl dit wel een noodzakelijk deel is voor een juiste werking.

Er wordt wel verwezen naar nog een extra ring (nummer 357). Deze kan ik alleen niet terugvinden in de walkman zelf...

Nu kan tot slot het zwarte tandwiel uitgenomen worden, wat overblijft is een metalen beugel waar de wielen op rusten, deze zou er in theorie ook af kunnen maar ik heb de walkman voor mijn idee nu ver genoeg gestript om bij de tweede riem te komen. Makkelijk wordt het alleen niet...

Het uitnemen van de oude riem is op zich niet zo moeilijk, met het weerhaakje kom ik er makkelijk bij, het metalen beugeltje zit anders wel heel dicht op het witte wiel. Het beugeltje kun je ietsjes optillen. Doe dit niet te ver, anders verbuigt hij!

Even een overzicht van de voortgang, de Walkman ligt ver uit elkaar en zijn onderdelen liggen overal verspreid, ik heb momenteel geen bakje om de schroefjes in te doen dus heb ze los liggen...

Ik heb al een tijdje een zakje liggen met een onbekend riempje, hoewel ik het eerst niet in de gaten had, blijkt dit dus het vervangende tweede riempje te zijn voor de WM-24! Tijdens mijn eerste reparatie is me deze riem nooit opgevallen waarna ik de nieuwe met een vraagteken erop terug in het 'riemendoosje' heb gestopt.

Je ziet al dat de oude riem wat uitgerekt is, dit verklaart de slechte werking van de walkman en waarom hij af en toe aan de bandjes knaagt bij het afspelen.

Toch moet ik eerst nog wat schade ongedaan maken, ik heb bij de vorige reparatiepoging delen ingesmeerd met naaimachine-olie, een onverstandige zet kan ik nu zeggen. Wie goed heeft gekeken ziet dat er op veel plekken een dun laagje olie zit. Dit moet ik eerst zorgvuldig weghalen. Ik kan dit nog het beste doen met wattenstaafjes.

Het is nog aardig wat werk om zoveel mogelijk weg te krijgen, ook het witte wiel waar het nieuwe riempje op moet zat onder de olie, hierdoor kan het nieuwe riempje nooit genoeg grip krijgen en zal eerder slippen.

Ik kan niet overal komen met wattenstaafjes, bovendien kunnen deze nog stevig pluizen als ze ergens achter blijven hangen, de onderzijde van het beugeltje maak ik schoon met een brillendoekje.

Het afnemen van de oude riem was makkelijk, het opleggen van de nieuwe is een ander verhaal. Wederom moet ik de beugel weer een klein stukje optillen om de nieuwe riem er zonder beschadiging onder te krijgen. Hierna is het nog een kunst de riem om het witte wiel te krijgen zonder dat hier een slag in blijft zitten. Het kost me een paar pogingen maar uiteindelijk zit hij erop en past perfect!

Nu de nieuwe riem erop zit en hij goed draait kan ik de walkman weer in elkaar gaan zetten. Ik pak even dezelfde afbeeldingen als daarnet maar nu in omgekeerde volgorde.

Let er bij de siliconen ring op dat deze goed in het midden ligt, hij zit verder nergens aan vast dus moet perfect gecentreerd liggen.

Het vliegwiel plaats ik terug zodat ik de C-ring terug kan zetten, druk het vliegwiel zo dicht mogelijk tegen de behuizing als je dit doet, er zit namelijk een kleine inkeping in de capstan net op het randje waar de C-ring in valt.

Nu de riemen, het vliegwiel en de tandwielen weer op hun plek liggen zie je mooi het verschil tussen de oude en nieuwe riem.

Nu de riemen, het vliegwiel en de tandwielen terug op hun plek liggen kunnen de springveer en naaf weer terug op het grijze tandwiel geplaatst worden, je ziet ook hier weer een kleine inkeping waar de speciale C-ring van eerder in moet vallen.

Toch verloopt het terugplaatsen niet volgens plan, nadat ik de C-ring terug heb geplaatst en de naaf erover wil schuiven schiet het geheel door de kamer weg. De springveer en naaf kan ik terugvinden maar de C-ring ben ik voorgoed kwijt, die ligt nu ergens in de kamer te wachten tot de stofzuiger hem een keer meeneemt...

Ik heb er uiteindelijk nog een uur naar gezocht maar zonder succes.

Er zit voor nu niks anders op dan te zoeken naar een donor, in dit geval een oude walkman die het enkele maanden geleden al begeven had, misschien zit hier nog wat bruikbaars in...

Meteen een mooie kans de twee even naast elkaar te houden, je ziet nu goed het verschil in opbouw. De walkman links is de goedkope, een simpel printplaatje voor de aansturing en een vliegwiel van kunststof. Ook zit er geen achteruit spoel functie op de goedkope walkman.

Ik kan niet veel informatie vinden over de originele maten van de ring, het enige dat wordt aangegeven is de buitendiameter van 1.6mm. Na wat meetwerk kom ik erachter dat de binnendiameter 0.5mm bedraagt, niet bepaald groot.

Ik jaag het typenummer nog door het internet maar kom geen bruikbare resultaten tegen...

Uiteindelijk weet ik uit de capstan van de oude walkman nog een C-clip te vinden, deze is alleen veel te groot en heeft niet de juiste vorm, er zit niks anders op dan deze op maat te schuren met een fijne korrel schuurpapier. Een klus die lang gaat duren zonder zeker te weten of het werken gaat... Tijd om mijn hoofd op de leeslamp te leggen en door de loep te turen.

Ik schuur stukje bij beetje wat weg van de ring en knip de uiteinden af om de binnendiameter kleiner te krijgen, zo krijg ik hem uiteindelijk passend op de as. Hier is de buitendiameter nog veel te groot maar de binnenmaat klopt nu.

na drie uur te hebben geschuurd en getuurd door de leeslamp komen de maten ver overeen met die van de oude ring, de vorm klopt alleen niet en mijn vertrouwen is ook niet groot. Toch geef ik het een poging (of twee, drie).

Bij poging drie blijft het geheel goed zitten, een diepe zucht want makkelijk was dit niet. Je ziet dat de maat nog niet helemaal juist is, de naaf is wat uitgezet maar de springveer houd alles op zijn plek. Tijd om de Walkman verder terug in elkaar te zetten en te testen!

Als ik de achterzijde er terug op wil plaatsen merk ik dat deze niet goed dicht klikt, na wat zoekwerk zie ik deze twee haakjes, de linker is omgebogen, met een pincet weet ik deze voorzichtig weer recht te zetten, ik moet wel weer heel voorzichtig zijn want hij breekt al bijna. Hierna past het deksel wel goed.

Bij het terugplaatsen moet ik ook weer rekening houden dat het lipje op de achterkant goed ligt, het schroefje dat ik straks terug ga plaatsen moet hier in vallen. Anders werkt de kooi van Faraday niet goed en heb je kans op ruisvorming tijdens het afspelen.

Uiteraard test ik de walkman eerst voor ik alles weer dicht maak. Het geluid klinkt goed, alle functies werken weer naar behoren. De afspeel snelheid is nog niet correct maar dat is nu geen hoofdzaak.

Tijd voor de afwerking, het afgebroken stukje bij de batterijhouder lijm ik opnieuw met secondelijm. Even aandrukken en hij zit weer goed vast. Voortaan beter opletten met het uitnemen van de batterijen...

De originele 'It's a Sony' sticker zit er nog altijd op maar het randje is al los aan het komen, dit losgekomen stukje lijm ik weer vast, met de tijd moet ik hier nog een doorzichtige sticker overheen plakken om verdere slijtage te voorkomen. Voor nu ziet het er weer goed uit.

Uiteraard zet ik de afspeelsnelheid nog goed, het plastic dopje waar ik het in het begin over had, kun je er met je nagels uit pulken. hieronder zit een potmeter (stelschroef). met een smalle kruiskop kun je deze verzetten.

Tijdens het luisteren naar een bekend nummer draai ik hieraan tot het geluid klopt qua snelheid. Ik vergelijk de snelheid door hetzelfde nummer tegelijk op de computer af te spelen. Perfect krijg ik de snelheid niet maar voor het oor is het niet meer op te merken.

Uiteindelijk loopt hij een kleine seconde achter op vijf minuten speeltijd. Niet verkeerd al zeg ik het zelf!

De eerste dagen gaat de walkman mee op de fiets naar het werk, ik merk dat hij toch niet al te best speelt maar na enkele ritjes gaat hij steeds beter werken!

Hij heeft natuurlijk voor een onbekende periode stil gestaan tot ik hem ben gaan gebruiken, de onderdelen hebben wat tijd nodig om weer als vanouds te werken, soms is het beter hem een dagje te laten draaien in plaats van er aan te blijven rommelen...

Uiteindelijk moet ik een lange reis maken per trein, een mooi moment om de walkman voor een tijdje te laten draaien.

Of het nu een fietstocht is, een wandeling door de stad of een keer uitwaaien op het strand. Deze walkman is er klaar voor!

24 mei 2020

Gerelateerde pagina's:

• Sony WM-R202 Walkman Reparatie

• Sony WM-DD30 Walkman Reparatie

• Sony TCM-6 Walkman Reparatie

• Compact Cassette Informatie

• Compact Cassette Reparatie

• De Compact Cassette: verleden en heden Blog

• Nieuwe oude bandjes! Blog

• Compact Cassette Galerij