Reparatie: Sanyo RD XM1


7 maart 2020 

Even een voorwoord voor je deze pagina gaat lezen, het werk hieraan ligt momenteel stil. Ik heb het momenteel vrij druk en heb veel in gebruik zijnde apparaten met kleine kuren, deze wil ik graag eerst weer werkend hebben voor ik hieraan verder ga. Het was de bedoeling deze pagina pas op te leveren als hij helemaal klaar was. Nu we enkele maanden verder zijn zonder enige vordering vind ik het toch tijd worden deze pagina openbaar te tonen. Als ik eindelijk weer toe kom aan de Sanyo RD XM1 zal ik deze pagina hierop aanvullen.

De Sanyo RD-XM1, een vrij zeldzaam exemplaar in de HiFi wereld, met alle logische redenen.

De Microcassette werd voornamelijk gebruikt voor het opnemen van spraakberichten; voicemails, memo's of complete gesprekken tussen twee personen.

Omdat het bandje vergeleken met een normale cassette vrij klein is, past er ook minder tape op. Om toch een langere opnametijd te krijgen worden deze bandjes heel langzaam afgespeeld. Hierdoor gaat veel geluidskwaliteit verloren maar dat maakt bij spraakopnamen niet veel uit, zolang het maar te verstaan is.

Toch werd er begin jaren 80 een poging gewaagd om dit medium de muziekwereld in te brengen, de RD XM1 is het resultaat.


De nieuwste versie ruisonderdrukking (Dolby HX) en bandjes voorzien van metal tape, samen zou dit de geluidskwaliteit weer tegemoet moeten komen. In theorie zou het geen slecht idee zijn geweest, maar in de praktijk viel het zwaar tegen.

De moderne snufjes waren niet voldoende om de kwaliteit op te krikken en gezien de compact cassette al stevig op de markt aanwezig was bleef het bij dit model.

Nu we globaal even de geschiedenis van het apparaat hebben doorgenomen, spoelen we even terug naar de dag dat ik het apparaat in ontvangst had genomen.

10 september 2019 ontving ik het apparaat, stevig verpakt in een dikke kartonnen doos.

Na het uitpakken staar ik naar nog een doos, dit keer de originele verpakking.

Binnenin zit het apparaat stevig verpakt in piepschuim, een kartonnen hoes en nog een zak van folie.

Het apparaat is nog nooit gebruikt en komt nieuw uit de doos, een tijdcapsule uit begin jaren 80!

Hier een kort filmpje dat ik gemaakt heb op dezelfde dag.
De kwaliteit van het geluid is op dit filmpje vrij slecht omdat ik deze afspeel via een goedkope luidspreker. Ik speel hier een stukje van het demonstratiebandje dat bij het apparaat komt.

Wonderlijk genoeg speelt het apparaat nog goed voor zijn leeftijd. Maar het duurde even voor ik hem op gang had. De riemen hebben heel lang in dezelfde positie gestaan en hebben zich er naar gevormd, ondanks dat het apparaat speelt, is het nodig de riemen te vervangen wil ik er een goede kwaliteit uit kunnen halen.

Riemen zijn niet makkelijk te vinden voor dit apparaat, uiteindelijk kostte het me enkele weken voor ik de juiste riemen had gevonden, nu zocht ik nog moed om er aan te beginnen.

Wie mijn website een beetje kent, kent waarschijnlijk ook wel de filmpjes van 'Techmoan'. Ikzelf heb veel inspiratie gehaald uit zijn fillmpjes, ook de Sanyo RD XM1 ken ik via hem.

In zijn filmpje vertelt hij dat het vervangen van de riemen geen makkelijke taak zou zijn, ondanks mijn interesse werd ik hier door ontmoedigd. Om enkele jaren later alsnog een unit aan te schaffen toen ik er de kans voor kreeg.

Nu is het niet moed dat ik zoek, maar uitdaging!

De riemen heb ik ondertussen al enkele maanden liggen, maar vandaag heb ik een vrije middag en heb niks gepland. Tijd om nu eindelijk eens te beginnen!


Maar voor we beginnen herinner ik de lezer er weer even aan dat ik aan een elektrisch apparaat ga sleutelen, tijdens het testen ligt de behuizing open en staat er spanning op het apparaat, de kans is ook aanwezig dat je het apparaat of zijn kabels beschadigt met elektrocutie gevaar tot gevolg.

Kortom volg mijn stappen alleen op als je zeker bent van je acties en de nodige kennis hebt van zaken. Mijn acties zijn geen garantie voor een betere toekomst van je audioapparatuur...

Boodschappenlijstje: 

  • Schroevendraaiers kruiskop (PH1 & PH2)
  • Kniptang (klein)
  • Griptang (klein)
  • Fijne griptang
  • Pincet (groot & klein)
  • Priemen X2 (voorkeur gebogen)
  • Wattenstaafjes
  • Ketonatus (96% Alcohol)
  • Ty-raps (klein)
  • Bakje voor schroeven
  • Nieuwe riemen
  • Testbandje
  • Zijn we niks vergeten?

Van alle vaste apparaten in de collectie is dit de kleinste waarop ik muziek kan afspelen en opnemen. Hij zit volgepropt met onderdelen, veel schroeven en vooral kabels die het me niet makkelijk gaan maken. Tijd om hem te gaan demonteren.

[Concept vanaf dit punt, kijken voor mogelijkheid filmen demontage]

Aan de achterkant en zijkanten zitten in totaal 7 zwarte schroefjes, het zijn de enige die een coating hebben en dus makkelijk te onderscheiden zijn van de rest.

Er zitten zwarte ringen onder de schroeven, bij mij zaten ze vastgeplakt aan het frame maar komen met wat peuteren makkelijk los.

Ik gebruik voorlopig de PH1 kruiskop.

Compact is hij zeker! Zwaar ook, het gewicht zit in de transformator die je linksboven ziet zitten. We gaan kijken naar het loopwerk.

Van bovenaf gezien kun je twee riemen zien lopen, de riem die van de kleine motor afkomt (groene pijl) en de riem van het vliegwiel (rode pijl).

Er is nog een derde riem net buiten beeld die de tikkenteller aandrijft, deze zien we straks. Voor nu gaan we verder met de demontage. Het hele loopwerk moet uit de behuizing en dat kan alleen als haast alle andere onderdelen los zijn!

Het frame is de volgende, er zitten 3 schroeven op de bovenzijde en 3 op de onderzijde. Ze zijn verzonken (hebben een schuine kop), hier kun je ze aan herkennen.

Er zitten ook opvulstukjes onder verstopt. Deze liggen er los op, haal ze eraf voor ze in het apparaat vallen. 

Het frame kan los, maar er niet af. De knop voor inkomend geluid houd hem tegen. Ik heb lang gezocht maar heb nog geen manier gevonden deze knop los te krijgen. Ik raad je aan het frame anders vast te laten zitten deze hoeft waarschijnlijk toch niet los....

Het raampje van de deur moet er wel uit. Deze zit met twee speciale schroefjes vast. Met mijn verbogen priemen kan ik ze losdraaien zonder ze te beschadigen. Ze zijn vrij opvallend dus goed te herkennen tussen de andere schroeven.

Pas op met het raampje, hij is vatbaar voor krassen. Leg hem buiten bereik van je werkgebied, het beste op een zachte ondergrond.

Je houdt nu de metalen behuizing van de deur over.

Onder het frame zit nog een metalen deel van de behuizing, deze gaat ook los.

We gaan hiervoor verder aan de linkerzijde, drie schroeven die eruit kunnen, de twee die rood omcirkeld zijn, houden ook een ander klein printplaatje vast deze komt ook los.

Rechts nog twee schroeven.

Verder met de onderzijde, weer drie schroeven die eruit kunnen.

Bovenop zitten nog twee schroeven, als ook deze eruit zijn is de voorkant los van de behuizing, deze twee houden het loopwerk overigens vast en moeten los of je de voorzijde nu weg wilt hebben of niet.

De printplaat moet los, deze zit met vier schroeven vast, deze hebben geïsoleerde ringen die breekbaar zijn, wees er voorzichtig mee en leg deze speciale schroeven apart weg.

We spieken even onder de printplaat, het is er een wirwar van kabels! Op de achterkant zit de aansluiting voor een bedrade afstandsbediening. Ik geloof niet dat deze ooit is uitgebracht.

Op de onderzijde van de print, zitten meerdere stekkers. Ik haal er zoveel mogelijk los om bewegingsvrijheid te krijgen.

Twee kleine stekkers op de onderzijde, je krijgt ze niet makkelijk los omdat je op moet passen dat je niks sloopt.

Links op de zijkant van de printplaat zitten nog twee stekkers, deze zitten vastgeklikt maar kunnen ook los. Verder zijn er nog een hele hoop kabelbinders, deze krijg ik niet los dus knip er uiteindelijk zo veel mogelijk weg. Ik vervang ze straks met nieuwe Ty-raps.

We kijken even naar alle schroeven, het zijn er ondertussen een hele hoop.


25 oktober 2022

We zijn ineens bijna twee jaar verder, de reparatie had ik 'even' naast me neer gelegd voor andere zaken. Vandaag wordt het tijd dit project weer op te pakken en verder te gaan waar ik gebleven ben.