Reparatie: Erres HiFi Sound Project 3537 (Vol. 2)

We zijn nog geen jaar verder sinds zijn laatste grote reparatie welke hier te vinden is.

De Erres heeft ondertussen aardig wat opnamen achter de rug en alles lijkt goed te gaan, maar er is iets wat mij niet aanstaat. De rechter VU-meter lijkt niet goed te lopen.
Wat gaat lijken op een simpele afstelling loopt uit tot een reparatie van een zeer klein en fragiel onderdeel!

1 mei 2020

Gereedschappen:

  • Schroevendraaier kruiskop (PH2)
  • Kniptang (klein)
  • Punttang (klein)
  • Soldeerapparaat + soldeertin
  • Multimeter
  • Plakband
  • Vergrootglas (leeslamp)

Een klein voorafje, ik heb geen handleiding van de Erres 3537, het hele internet afgezocht maar zonder succes. Normaal kun je voor de VU-meters een potmeter op de print verstellen, maar zonder handleiding en zonder opschrift op de printplaat zelf (die vertellen kan welke potmeter ik verstellen moet) tast ik ver in het duister....

Uiteindelijk besloot ik te kijken of ik op de achterzijde van de rechter VU-meter de afwijking kon aanpakken, dit was een domme zet met tot gevolg een defecte meter.

Met een kleine schroevendraaier probeerde ik een schroefje achterop te verzetten maar schoot uit en prikte zo in het fragiele binnenwerk! Het schroefje was schijnbaar niet bestemd om te worden verdraaid...

Omdat ik eerder al beschreven heb hoe ik het apparaat uit elkaar heb gehaald slaan we die stappen even over, hiervoor gebruik ik overigens een PH2 kruiskop schroevendraaier.

Ik pak er de multimeter bij en zet deze op de stand voor doormeten (doorpiepen noem ik dit ook wel eens). De waarde leest 1 uit, voor deze meter houdt dit in dat er een oneindig hoge weerstand is, oftewel er is geen verbinding. De meter is dus ergens onderbroken...

Als ik hetzelfde doe bij de nog werkende meter, krijg ik een wisselende weerstand, deze afwisseling ontstaat door het verschil in toonhoogte en volume van het geluid. Zo kan ik mooi refereren en de bovenstaande conclusie opmaken.

Ik haal het front van het deck er af, en demonteer gedeeltelijk de beugel die de meters op zijn plek houdt. Zo kan ik de defecte meter wat beter bekijken.

Het plastic raampje zit met plakband vast, dit haal ik er af zodat ik ook beter zicht heb op het binnenwerk. Ik moet nu extra voorzichtig zijn dat ik de naald van de meter niet beschadig...

Ik zoek maar kan de oorzaak van het defect niet snel vinden, uiteindelijk pak ik de soldeerbout en de-soldeer de draden los zodat ik de hele meter uit kan nemen.

De meter werkt door middel van een koperen spoel die te zien is aan het begin van de naald, de spoel wordt bekrachtigd door een klein rond magneetje. Door de spoel loopt een variabele spanning, de spanning wordt op zijn beurt gedempt door weerstand, die weer bepaalt wordt door het volume van het geluid. Een complex samenspel om tot een uitlezing te komen...

Ook op de achterzijde van de meter zit eenzelfde constructie, met deze twee spoelen kan de naald soepel bewegen en een accurate waarde weergeven, door op verschillende punten te meten merk ik op dat het probleem zich in de achterste spoel bevindt, logisch ook want ik schoot hier uit met de schroevendraaier. Omdat de achterste spoel verborgen gaat onder de behuizing van de meter moet ik deze hier weg slopen, ik doe dit voorzichtig met een kniptang en een scherp mesje.

We gaan even op volle zoom, om te zien wat ik heb weten te ontdekken. Omdat de naald continu beweegt en de mee bewegende spoel moet worden voorzien van spanning zit er een bladveer ingebouwd, deze veert mee met de naald, zoals je kunt zien is hier de verbinding verbroken.

geluk heeft het dat de veer nog heel is, maar is losgekomen op het soldeerpunt op het uiteinde. Met de oorzaak bekend is het nog kijken wat voor oplossing ik kan verzinnen.

Bron: www.petervis.com
Bron: www.petervis.com

Reparatie van de meter lijkt een onmogelijke taak als ik het internet mag geloven...

Enkele dagen gaan voorbij, ik zoek ondertussen naar de mogelijkheid de meter gewoonweg te vervangen, maar kom elke keer uit op niks. Als ik deze meter vervang voor een nieuw ander model moet ik de andere nog werkende meter ook vervangen om ze gelijk te houden. Uiteindelijk trek ik de conclusie dat er geen goed passende meter te krijgen is. Er zit niks anders op dan te proberen de bladveer weer vast te solderen.....

Mijn enige soldeerbout heeft een vrij grote tip, te groot om deze klus te klaren, bovendien zit het verbindingspunt van de veer goed verstopt onder de schroef die het geheel bijeenhoud.

Uiteindelijk offer ik de tip van de soldeerbout op en maak deze kleiner met een schuurband.

Een prachtige afwerking is het niet maar met deze nieuwe fijne tip zou het moeten lukken...

Omdat de bladveer heel klein is en de soldeerbout groot en lomp, zet ik de naald vast met een elastiekje, op deze manier zorg ik ervoor dat de bewegende delen in dezelfde positie blijven staan tijdens het solderen, elke kleine beweging zorgt er namelijk voor dat de spoel en het bevestigingspunt van de veer verschuiven...

Ik klem de kleinste schroevendraaier die ik heb vast met het handje van mijn hulpje, zo houd ik zelf weer een hand vrij. Ik zet de schroevendraaier in een positie dat deze de veer tegen het bevestigingspunt drukt. Met de ene hand kan ik nu de soldeerbout vasthouden en met de andere het soldeertin.

Het soldeertin zelf is met 1 millimeter ook te dik, met een kleine bankschroef en kniptang bewerk ik het tin tot een klein puntje.

Ik kan natuurlijk geen actiefoto maken van het solderen, dus houd alleen de soldeerbout vast terwijl ik een foto maak. Tijdens het echte werk houd ik het soldeertin tegen het te solderen punt en tip de bout er samen met de veer tegenaan. Ik moet oppassen want de bladveer is heel gevoelig voor trilling, na 3 uur en meerdere pogingen, met mijn gezicht op de leeslamp turend door de loep. Lukt het me om de veer weer vast te zetten tegen het bevestigingspunt, een slaak van verlichting want ik had er vanaf het begin weinig hoop op en was bang de boel verder te beschadigen...

Het elastiekje haal ik eruit en plak het geheel weer dicht. Ironisch genoeg om te vermelden, ik heb vrijwel alle soorten gereedschappen in huis maar geen plakband... Deze leen ik dan ook even van de buurvrouw...

De foto hierboven klopt niet helemaal, want de naald staat hier netjes in de rustpositie terwijl dit volgens de verhaallijn nog niet het geval zou moeten zijn.

Ik monteer de meter terug op zijn plek en soldeer de draden weer vast, je ziet nu wat ik net hiervoor beschreven heb, de naald staat nog niet juist. De bladveer moet opnieuw worden afgesteld om deze terug in de rustpositie te zetten, gelukkig heb ik de andere meter nog ter referentie.

Het afstellen van de meter moet handmatig gebeuren, hiervoor gebruik ik een kleine punttang. Ik verbuig het andere bevestigingspunt van de bladveer en kijk ondertussen naar de naald op de voorzijde. het is een gevoelige klus met wederom het risico de bladveer te beschadigen.

Ik sluit het deck aan op een geluidsbron en speel een specifieke frequentie (50Hz) af die de meters in eenzelfde stand houden. Zo controleer ik of de gerepareerde meter goed staat.
Let er natuurlijk op dat de volume-standen voor beide meters gelijk staat, anders heb je straks alsnog een afwijking...

Tot slot stop ik er een bandje in met muziek en kijk naar de meter, hij danst weer vrolijk mee op de muziek, ik sta ondertussen nog steeds versteld dat het me gelukt is!

De meter is gemaakt en afgesteld, ik kan er voorlopig weer tegenaan. Voor dit deck nadert alleen wel zijn einde. Ik kan nog altijd geen handleiding vinden en zit er niet meer op te wachten deze nog een keer uit elkaar te moeten halen. Het wordt tijd de andere decks verder op te knappen voor algemeen gebruik zodat deze de verkoop in kan, tot die tijd zal het werkpaard nog even door moeten.

27 mei 2020


Gerelateerde pagina's: